Huurder Theo Duijmelings blijft strijden tegen analfabetisme.
“Ik had allerlei trucjes om te verbergen dat ik niet kon lezen en schrijven” vertelt Theo Duijmelings.
“Dan vertelde ik dat ik mijn bril vergeten was of deed ik mijn hand in het verband zodat iemand anders op het postkantoor het formulier in zou vullen. Het was zeker niet prettig en ik schaamde me er ook voor.” Uiteindelijk doorbrak Theo de situatie door op het Knippenbergcollege, waar hij de lerarenkamer schoonmaakte, te vertellen dat hij de boeken die daar lagen niet kon lezen. Een collega van hem kon Theo helpen. “Mijn dochter leerde toen net lezen en dat motiveerde me enorm. Ik wilde haar kunnen helpen.”
Frater
Uiteindelijk kreeg Theo Duijmelings het lezen en schrijven onder de knie. “Op de lagere school heb ik de eerste klas vier keer gedaan, omdat de frater van wie ik les kreeg me pas over wilde laten gaan als ik kon lezen en schrijven. Dat is toen dus niet gebeurd. Nu lukte het stapje voor stapje wel. Ondanks het feit dat ik ook nog dyslexie heb. Ik zal er altijd wel moeite mee houden, maar ik heb toch een boek over mijn situatie geschreven, ‘Het boek van een analfabeet’, dat in vier talen is uitgebracht. Maar het feit dat ik kon lezen en schrijven, was voor mij niet voldoende. Ik had en heb een missie: er zijn in Nederland 2,5 miljoen mensen die moeite met lezen en schrijven hebben. Een op de zes Nederlanders. Die mensen wilde ik gaan helpen en daarvoor heb ik met een aantal anderen uiteindelijk de stichting ABC opgericht: een vrijwilligersorganisatie van en voor laaggeletterden.”
Chinese tekens
Theo weet als geen ander welke problemen laaggeletterden ervaren. Op het werk, maar ook privé. “Het is regelmatig voorgekomen dat ik met de verkeerde boodschappen thuiskwam, omdat ik niet kon lezen wat op de verpakking stond.” Het is voor veel van ons maar moeilijk voor te stellen welke problemen je in het dagelijks leven tegenkomt. Theo houdt daarom een bordje voor waarop Chinese tekens staan. “Kun je lezen wat hier staat? Kijk, je bent een analfabeet.” Dat onzekere gevoel gunde Theo niemand en daarom zette hij zich werkelijk op alle manieren in om analfabetisme aan te pakken. “Ik heb samen met de gemeente en met name ook ROC Ter Aa heel veel cursussen in gang gezet en zo gelukkig heel veel mensen aan het lezen en schrijven gekregen. Uiteindelijk heb ik daar in 2006 zelfs een lintje voor gekregen.”
Lintje
De oorkonde bij het lintje van ‘hare majesteit’ hangt op de kleine logeerkamer van zijn woning op de Moeraseik waar Theo Duijmelings een heus ABC-museum heeft ingericht. Aan de muren en op de vele plankjes zien we ‘aap, noot, mies’ in heel veel vormen, foto’s van de belangrijke momenten, krantenknipsels en natuurlijk de boeken die Theo geschreven heeft: “Ik heb kleine boekjes gemaakt met verhalen en sprookjes. Zo wilde ik ook andere mensen aansporen om te lezen en te blijven leren. Een van de boekjes heb ik in 2003 aangeboden aan prinses Laurentien.” Theo loopt naar een muur en wijst niet zonder trots: “Kijk, daar hangt hier een foto van.”
Ik kwam regelmatig met de verkeerde boodschappen thuis, omdat ik niet kon lezen wat op de verpakking stond.
Ambassadeur
We willen alles weten over het ongeletterde leven van Theo Duijmelings, maar daar gaat hij niet in mee. Veel liever heeft hij het over de 2,5 miljoen anderen en de missie die hij nog steeds heeft om dat aantal naar beneden te krijgen. “Ik heb in het verleden als ambassadeur vanuit de stichting daarvoor ook veel contacten met de politiek gehad. Maar er is nog veel werk te doen. Zelf heb ik begin vorig jaar afscheid van de stichting moeten nemen, omdat de zorg voor mijn vrouw te veel tijd vroeg. Nu ze overleden is, breng ik toch weer veel tijd in mijn eigen museum door en ben ik hier toch weer een beetje de ambassadeur richting mijn medebewoners.” Na 50 jaar strijd tegen laaggeletterdheid gaat de strijd van Theo weer door. Deze taalheld weet van geen ophouden.